Aktualne pomiary temperatury i tlenu w wodach kilku rzek województwa podlaskiego – to oferuje strona internetowa woda.uwb.edu.pl, która została uruchomiona w ramach projektu „Akademia wody i utworzenie Laboratorium edukacyjnego „AQUA”. Prowadzi go Katedra Ekologii Wód na Wydziale Biologii Uniwersytetu w Białymstoku, która jako pierwsza w regionie udostępnia „wodne dane” online.

Pomiary temperatury i tlenu prowadzone są w czterech lokalizacjach: rzeka Nurzec (Boćki), rzeka Supraśl (Supraśl), rzeka Biała (Zawady) oraz rzeka Biebrza (Dolistowo Stare). W tych wybranych miejscach, do istniejącej infrastruktury IMGW zostały dołączone specjalne czujniki tlenu. 

„Zasoby rozpuszczonego tlenu w wodach rzekach różnią się pomiędzy rzekami, ale także zmieniają się w ciągu dnia. W podlaskich rzekach wysycenie wody tlenem najczęściej mieści się w zakresie 60-90%. Gdy wartości spadają poniżej 50% pojawia się niedotlenienie, a to zjawisko  powszechnie nazywa się przyducha, utrudniająca funkcjonowanie hydrobiontom, a także przyczynia się do masowego śnięcia ryb oraz bezkręgowców” – przypominają na stronie: woda.uwb.edu.pl autorzy projektu.   

- To pierwsza tego typu strona internetowa publicznie udostępniająca w systemie online dane pomiarowe jakości wód rzecznych z terenu województwa podlaskiego. Podobny zakres pomiarowy ma jedynie państwowy system, zainstalowany po powodzi na Odrze. Dostęp do aktualnych danych to jedna z dróg upowszechniania wiedzy o wodzie, która jest głównym celem naszego projektu. Pełniejsze poznanie i zrozumienie zachodzących tam procesów i zjawisk jest kluczem do zmiany postaw społeczeństwa w stosunku do wody. Jest jej coraz mniej, stale zmniejsza się jej dostępność i w coraz większym stopniu trzeba podejmować działania na rzecz jej ochrony – mówi prof. dr hab. Andrzej Górniak, kierownik projektu i szef Katedry Ekologii Wód na Wydziale Biologii UwB.

Dodaje, że oprócz celów edukacyjnych,  projekt umożliwi białostockim hydrobiologom zebranie danych, niezbędnych do analiz metabolizmu rzek, którego wskaźniki są coraz częściej stosowane w nowoczesnych metodach oceniania stanu ekologicznego wód powierzchniowych.

- Centra Zarządzania Kryzysowego będą miały dodatkowe i aktualne źródło wiedzy o zdarzeniach niekorzystnych dla środowiska i człowieka. Również wędkarze regionu będą zadowoleni z prezentowanych danych, gdyż stan natlenienia wody m.in. wskazuje na potencjalne wyniki połowów. Latem z danych mogą skorzystać wielbiciele kąpieli, jako wskazówka przy wyborze najlepszych naturalnych kąpielisk – dodaje prof. Andrzej Górniak.

Link do aktualnych pomiarów wybranych parametrów to jeden z efektów projektu, finansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku, w ramach Regionalnego Programu Wsparcia Edukacji Ekologicznej.

Dzięki działaniu „Akademia wody i utworzenie Laboratorium edukacyjnego „AQUA” prowadzone są także warsztaty dla różnych grup wiekowych, powstaje również monografia „Wody województwa podlaskiego”.